Witamina A

Naturalna witamina A

Aby dostarczyć odpowiedniej, dziennej dawki witaminy A, warto stosować zdrową zbilansowaną dietę. Do najlepszych źródeł witaminy A w postaci retinolu, należy zaliczyć przede wszystkim tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, czyli:

- wątróbka,
- śmietana,
- masło,
- tłusty ser,
- jaja,
- mleko,
- śledzie,
- tuńczyk,
- makrela.

Retinol wykorzystywany jest przez organizm bezpośrednio po spożyciu. Z kolei beta-karoten występuje w czerwonych, żółtych i zielonych produktach roślinnych:

- brzoskwinie,
- papaja,
- mango,
- porzeczki,
- maliny, 
- pietruszka,
- marchew,
- papryka,
- brokuły, 
- pomidory,
- kukurydza.

Karotenoidy muszą jednak zostać przekształcone w retinol, aby witamina A była przyswojona. W tym pomaga obecność chlorofilu. Powoduje on, że zielone pokarmy zamieniają dwukrotnie więcej karotenu na witaminę A, niż żółte pokarmy. O wchłanianiu witaminy A z owoców i warzyw decyduje przede wszystkim obecność tłuszczu. Inne źródła tej witaminy to także:

- mikroalgi, tj. spirulina, chlorella, sinica,
- pokrzywa,
- trawa pszenicza i jęczmienna,
- owoce dzikiej róży.

Witamina A w kapsułkach

Zapotrzebowanie na witaminę A jest różne w zależności od płci, wieku oraz stanu fizjologicznego organizmu. W przypadku dorosłej, zdrowej kobiety zalecane dzienne spożycie wynosi 500 mikrogramów, natomiast dla mężczyzny 630 mikrogramów. Zapotrzebowanie wzrasta m. in. u osób narażonych na długotrwały stres, cierpiących na choroby układu pokarmowego oraz infekcje, a także osób, które spożywają małe ilości tluszczu. 

Osoba, która zdecyduje się na suplementację witaminą A, ma do wyboru szereg preparatów dostępnych w aptekach. Ze względu na to, że jest ona rozpuszczalna w tłuszczach, dostępna jest w formie kapsułek. Warto pamiętać, że witamina A może kumulować się w organizmie, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji należy skonsultować z lekarzem rodzinnym.

Witamina A - zastosowanie w kosmetyce

Witamina A w kosmetyce ma wyjątkowe znaczenie, ze względu na swoje właściwości regeneracyjne i odżywcze. W kosmetykach można znaleźć ją w formie palmitynianu retinolu, retinolu oraz retinalu. Ta pierwsza forma działa wyłącznie na powierzchni naskórka, nawilżając i odżywiając go. Wygładza skórę i czyni ją miękką w dotyku.

Retinol z kolei powoduje, że proces regeneracji naskórka zachodzi szybciej i sprawniej. Ponadto opóźnia oznaki starzenia się skóry, takie jak zmarszczki czy utrata jędrności. Jest to substancja, która działa nie tylko na powierzchni skóry, ale jej cząsteczki są w stanie przeniknąć do skóry właściwej. 

Witamina A w kosmetykach pomaga złagodzić suchość skóry oraz pozbyć się zrogowaciałego, martwego naskórka. Wzmacnia warstwę ochronną skóry, dzięki czemu jest ona sprężysta i silnie nawilżona. Ponadto przyspiesza gojenie sie ran i często wykorzystuje się ją do produkcji kosmetyków przeznaczonych do cery atopowej.

Witamina A dobrze wpływa także na cerę trądzikową i z tendencją do tworzenia się zaskórników oraz grudek. Reguluje działanie komórek, które odpowiadają za wydzielanie sebum. Substancja ta działa również rozjaśniająco, dlatego też stosowana jest w kosmetykach wybielających zmiany pigmentacyjne.

Witamina A - znaczenie dla zdrowia

Zarówno nadmiar jak i niedobór witaminy A, ma negatywny wpływ na zdrowie. Niedobór tej witaminy najczęściej objawia się:

- łamliwością i wypadaniem włosów,
- wysychaniem spojówki i rogówki oka,
- złym widzeniem po zmierzchu,
- zahamowaniem wzrostu,
- wysypką oraz spierzchniętą skórą,
- kruchymi i wolno rosnącymi paznokciami,
- zwiększoną podatnością na infekcje wirusowe i bakteryjne,
- wypryskami, trądzikiem,
- skłonnością do biegunek.

Nadmiar witaminy A powoduje:

- nudności i wymioty,
- drażliwość i nadpobudliwość,
- bóle stawów, mięśni i głowy,
- zmiany na skórze o żółtym zabarwieniu,
- powiększenie wątroby oraz zaburzenia jej funkcji,
- zmniejszenie zawartości wapnia w kościach,
- u dzieci matek, które doświadczyły w ciąży hiperwitaminozy, mogą wystąpić wady wrodzone.

W przypadku stwierdzenia nadmiaru lub niedoboru witaminy A w organizmie, należy przeanalizować codzienną dietę i odpowiednio ją zmodyfikować. W sytuacji niedoboru tej witaminy, należy włączyć do diety produkty bogate w nią, a w przypadku nadmiaru wykluczyć je. Należy przerwać także suplementację witaminy A i preparatów, które zawierają ją w składzie.

Witamina A na oparzenia

Na oparzenia różnego rodzaju poleca się stosowanie maści z witaminą A, która przyspiesza gojenie się i prawdłowe zabliźnianie skóry. Poleca się ją również w przypadku pieluszkowego zapalenia skóry, leczeniu zajadów, oparzeniach posłonecznych czy skórnych zabiegach laserowych. Maść stosuje się także na lekkie odparzenia oraz odmrożenia. Warto jednak pamiętać, aby nie stosować jej równocześnie z kosmetykami o działaniu wysuszającym i ściągającym.

Witamina A - funkcje w organizmie 

Witamina A pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka:

- somatyczne, czyli rozwój, wzrost i różnicowanie tkanki nabłonkowej oraz kostnej,
- odpowiada za proces widzenia - umożliwia tworzenie rodopsyny, która pozwala na dobre widzenie,
- wpływa na rozwój łożyska i wzrost embrionu,
- działa antyoksydacyjnie, neutralizując wolne rodniki,
- chroni przed chorobami nowotworowymi jelit, piersi, płuc i prostaty,
- regeneruje skórę, przyspiesza gojenie ran,
- pozytywnie wpływa na funkcje rozrodcze organizmu,
- wzmacnia odporność, 
- korzystnie wpływa na funkcjonowanie tarczycy,
- jest niezbędna do prawidłowego tworzenia szkliwa nazębnego.

Witamina A jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, wspiera odporność, ale wpływa także korzystnie na kondycję skóry, zwłaszcza skłonnej do występowania zmian trądzikowych. W okresach niedoboru warto zatem sięgnąć po suplementy z witaminą A, jednak powinny na nie uważać szczególnie kobiety w ciąży. W nadmiarze może okazać się toksyczna.