Jaki jest prawidłowy poziom glukozy we krwi?

Cukier jest jedną z substancji, która odgrywa w organizmie człowieka niezwykle ważną rolę. Dzieje się tak ze względu na fakt, że węglowodany stanowią podstawowe źródło energii. W procesie trawienia są one rozkładane na cukier prosty, czyli glukozę, której obecność jest niezbędna by organizm pracował prawidłowo. Prawidłowy poziom glukozy we krwi wpływa na pracę głównie układu nerwowego i mózgu, ale także mięśni oraz innych układów. Stężenie glukozy w organizmie powinno w miarę możliwości utrzymywać się na stabilnym poziomie. Zarówno spadek, jak i zbyt duży wzrost jej poziomu może skutkować poważnymi zaburzeniami funkcjonowania organizmu. Utrzymanie stężenia glukozy we krwi na odpowiednim poziomie zapewnia głównie hormon produkowany przez trzustkę - insulina.

Jaki jest prawidłowy poziom glukozy we krwi?

Na ustalenie obecnych norm glukozy we krwi wpłynęły długie, wnikliwe obserwacje kliniczne i badania. Odpowiednie podejście do pomiarów cukru jest niezmiernie ważne, jako że na ich podstawie można łatwo wykryć wiele chorób metabolicznych i odpowiednio wcześnie wprowadzić leczenie. Wbrew obiegowej opinii, poziom cukru we krwi nie jest istotny jedynie w przypadku osób cierpiących na cukrzycę bądź z podejrzeniem tej choroby, ale także w przypadku osób całkowicie zdrowych. Jego nieprawidłowy poziom pozwala bowiem wcześnie wykryć niepokojące zmiany i wprowadzić odpowiednie leczenie czy profilaktykę. Jaki jest bezpieczny poziom cukru we krwi?

Jako że poziom glukozy we krwi i jego wpływ na funkcjonowanie organizmu jest przedmiotem nieustannych badań, również ustalone granice norm zmieniały się na przestrzeni czasu. Jeszcze niedawno za wynik mieszczący się w normie uznawano stężenie glukozy we krwi (na czczo) na poziomie 125 mg/dl. Norma ta została jednak obniżona ze względu na najnowsze badania. Wykazały one, że poziom glukozy we krwi długotrwale utrzymujący się powyżej tej wartości powoduje zdecydowanie większe ryzyko wystąpienia zawału serca czy udaru mózgu. Obecnie przyjmowana przez lekarzy w ocenie stanu zdrowia pacjenta norma wynosi  70 mg/dl do 99 mg/dl.

Jaki poziom cukru we krwi jest niebezpieczny?

Prawidłowy poziom glukozy we krwi na czczo wynosi 70 mg/dl do 99 mg/dl.. Najkorzystniej jest, jeśli poziom cukru we krwi na czczo utrzymuje się poniżej tego poziomu. Jeśli go przekracza, ale jednocześnie mieści się w przedziale pomiędzy 100 mg/dl a 125 mg/dl, można mówić o tak zwanej nietolerancji glukozy. Nie jest ona sama w sobie stanem niebezpiecznym dla zdrowia, jednak gdy zaniedbane zostanie jej leczenie, może ona prowadzić do rozwoju cukrzycy. W przypadku uzyskania wyniku w tym przedziale, lekarz najprawdopodobniej zaleci przeprowadzenie badania nazywanego krzywą cukrową. Opiera się ono na oznaczeniu poziomu cukru we krwi na czczo oraz 60 i 120 minut po spożyciu roztworu wody z 75 g glukozy. By nie doprowadzić do szybkiego rozwoju cukrzycy, zalecana jest przede wszystkim zmiana stylu życia na zdrowszy. Obejmuje to między innymi większą aktywność fizyczną, próbę obniżenia masy ciała. Najważniejszym działaniem profilaktycznym będzie jednak wprowadzenie diety opierającej się na kilku prostych zasadach:

• spożywanie 4-5 mniejszych posiłków dziennie, zamiast 2-3 obfitych;
• wprowadzenie do diety większej ilości produktów zawierających węglowodany złożone, przy równoczesnym ograniczeniu spożycia węglowodanów prostych;
• ograniczenie, a najlepiej zaprzestanie spożywania przekąsek i słodkich napojów;
• spożywanie produktów z tak zwanym niskim indeksem glikemicznym;
• spożywanie większej ilości owoców, warzyw, a także ryb i chudego mięsa;
• ograniczenie spożycia białego pieczywa i makaronów pszennych (można je zastąpić pełnoziarnistymi odpowiednikami)

Im wcześniej nietolerancja laktozy zostanie zdiagnozowana, a odpowiednia profilaktyka wprowadzona, tym większe są szanse na całkowite uniknięcie zachorowania na cukrzycę typu 2. Zaniedbanie takiego leczenia i brak zmiany stylu życia mogą natomiast prowadzić do przyspieszenia rozwoju cukrzycy. 

Jeśli poziom cukru we krwi na czczo przekracza 125 mg/dl, najprawdopodobniej oznacza to rozwijającą się w organizmie cukrzycę. W takim przypadku lekarz również powinien zalecić badanie krzywej cukrowej, by ze stuprocentową pewnością potwierdzić tą diagnozę.

Jaki jest prawidłowy poziom glukozy we krwi po jedzeniu?

Wyżej opisane normy dotyczyły pomiaru poziomu glukozy we krwi na czczo. Spożycie posiłku w naturalny sposób podnosi jednak jej poziom. Z tego powodu poziomu cukru nie powinno się nigdy mierzyć bezpośrednio po posiłku, jako że w tym momencie może on osiągać bardzo wysokie wartości. Optymalnym momentem pomiaru jest czas około 2 godzin po spożyciu posiłku. Jeśli organizm funkcjonuje prawidłowo, po około 2 godzinach od przyjęcia ostatniego pokarmu poziom cukru we krwi powinien obniżyć się do 150 mg/dl. Jest to oznaką, że proces spalania i metabolizacji węglowodanów przebiega poprawnie. Jeśli tak zwany przygodnie oznaczony (wykonany w dowolnym momencie dnia, niezależnie od spożywanych posiłków) poziom cukru wynosi powyżej 200 mg/dl, pacjent najprawdopodobniej cierpi na cukrzycę.

Niski poziom cukru we krwi - również niekorzystny?

O ile zbyt wysoki poziom cukru we krwi jest niebezpieczny dla zdrowia, o tyle zbyt niski również nie wpływa na nie korzystnie. Taki stan występuje głównie u diabetyków na skutek intensywnego i długotrwałego leczenia insuliną, ale może zaistnieć również przy bardzo forsownym wysiłku fizycznym czy w przypadku nieprawidłowej diety. Mogą na to wpływać również niektóre leki (salicyliany, środki przeciwzakrzepowe, beta-blokery) czy nadmierne spożycie alkoholu. Zbyt niskie stężenie cukru we krwi może wywoływać szereg objawów, takich jak rozdrażnienie, senność, niepokój, obniżenie tętna, czy nawet zawroty głowy. Gdy cukier spadnie do poziomu poniżej 70 mg/dl, mówimy już o stanie niedocukrzenia (hipoglikemii). Jest on stanem zagrożenia dla zdrowia, a nawet życia. Jeśli cukier nie zostanie uzupełniony w porę, może prowadzić to nawet do drgawek, utraty świadomości, a w końcowej fazie do stanu śpiączki. 

Jak obniżyć poziom cukru we krwi?

Obniżenie cukru we krwi jest możliwe przez zastosowanie odpowiedniej, tak zwanej diety cukrzycowej. Należy spożywać posiłki składające się z produktów o niskim indeksie glikemicznym. Dodatkowo możesz skorzystać z popularnych suplementów diety wspomagających prawidłowy poziom glukozy we krwi.
 

Autor: Magdalena Sala

Miłośniczka zdrowego trybu życia. Pasjonuję się wszystkim co związane z medycyną alternatywną. W wolnych chwilach lubię czytać książki o tematyce zdrowotnej.